Οδοντιατρικά Μέταλλα

Πριν από το 1905 τα κύρια κράματα που χρησιμοποιούνταν στην οδοντιατρική περιείχαν χρυσό σε ποσοστό μεγαλύτερο του 80% και το υπόλοιπο ήταν ασήμι και χαλκός

Από το 1905 στις ΗΠΑ ξεκίνησε η ανάπτυξη οδοντιατρικών κραμάτων που περιείχαν και πλατίνα η οποία ήταν σημαντικά φτηνότερη από το χρυσό προκειμένου να γίνει πιο προσιτή η τιμή τους. Το σύνηθες ποσοστό ήταν 62.5% χρυσός , 12.5% πλατίνα και το υπόλοιπο προσμίξεις άλλων μετάλλων.

Μετά το 1920 δημιουργήθηκαν και οδοντιατρικά κράματα που περιείχαν ελάχιστο ή καθόλου χρυσό. Τέτοια κράματα περιείχαν λιγότερο από 10% χρυσό και ένα ποσοστό 30-50% παλλάδιο και ασήμι.

Την δεκαετία του 1930 εμφανίστηκαν και κράματα χρυσού που περιείχαν περίπου 50% χρυσό και άλλα μέταλλα που έδιναν όμως πιο απαλό κίτρινο χρώμα.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1940 και μέσα στην δεκαετία του 1950 άρχισε να αναπτύσσεται η τεχνική της επένδυσης με πορσελάνη πάνω σε μεταλλικό υπόστρωμα. Τα μεταλλικά αυτά μέρη ήταν κράματα χρυσού 39-53% , παλλαδίου 25-35% και ασημιού 12-22% . Επειδή η υψηλή ποσότητα του ασημιού δημιουργούσε αποχρωματισμούς στην πορσελάνη τα ποσοστά ασημιού άρχισαν να μειώνονται.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970 οι ΗΠΑ εγκατέλειψαν τον Κανόνα Χρυσού και ο χρυσός μετατράπηκε σε αγαθό το οποίο διαπραγματεύονταν ελεύθερα στις διεθνείς αγορές με αποτέλεσμα μια σταθερή αύξηση της τιμής χρυσού στα επόμενα χρόνια. Αποτέλεσμα αυτής της αύξησης ήταν η μερική ή ακόμα και πλήρης αντικατάσταση του χρυσού από το παλλάδιο. Ενδεικτικά η σύσταση τέτοιων κραμάτων ήταν 50 – 60% παλλάδιο και 25-40% ασήμι. Την ίδια εποχή αναπτύχθηκαν και φτηνότερα οδοντιατρικά κράματα με βάση το νικέλιο.

Μέσα στη δεκαετία του 1980 αναπτύχτηκαν τα κεραμικά υλικά που μπορούσαν να αντικαταστήσουν ικανοποιητικά τα μεταλλικά κράματα. Την ίδια εποχή άρχισαν να αναπτύσσονται και οι συνθετικές ρητίνες για οδοντιατρικές εφαρμογές. Σε συνδυασμό με την αυξανόμενη τιμή χρυσού διαμορφώθηκαν κράματα που περιείχαν κυρίως παλλάδιο σε ποσοστό 78 – 88%, κοβάλτιο 4-10% και χρυσό μόλις 2% ή παλλάδιο 70-80% , χαλκό 9-15% και 1-2% πλατίνα και χρυσό.

Τη δεκαετία του 1990 και ως τις μέρες μας η γενικευμένη χρήση των καταλυτών που σαν κύρια συστατικά έχουν την πλατίνα και το παλλάδιο οδήγησαν σε αύξηση της τιμής αυτών των μετάλλων με συνέπεια η οδοντιατρική να επανέλθει στον χρυσό και να εφαρμοστούν κράματα που είχαν σύσταση 70-85% χρυσό, 5-20% πλατίνα, παλλάδιο 1-5% και ασήμι 10-13% . Οι ρητίνες και τα κεραμικά υλικά κέρδισαν σημαντικό μέρος της αγοράς και αντικατέστησαν σε μεγάλο βαθμό τα μεταλλικά κράματα λόγω του αισθητικού αποτελέσματος που προσφέρουν σε σχέση με τα χρυσά δόντια ή άλλα μέταλλα αν και δεν έχουν τις ίδιες άριστες μηχανικές ιδιότητες και την αντοχή στη φθορά όπως τα μεταλλικά κράματα.