Τα νομίσματα των χρυσών λιρών παρουσιάζουν διαφοροποιήσεις ως προς το σχεδιασμό, τις απεικονίσεις, τον τόπο και χρόνο έκδοσής τους, ανάλογα με το ποιος ήταν ο ηγεμόνας κατά το έτος κυκλοφορίας τους.

Παρόλα αυτά, οι χρυσές λίρες ενός συγκεκριμένου έτους δε διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους, και για να τις ξεχωρίζουμε, υπάρχουν ορισμένα διακριτά χαρακτηριστικά, όπως το σύμβολο του νομισματοκοπείου στο οποίο έγινε η κοπή τους.

Η Κεντρική Αγορά Χρυσού εξηγεί τα σύμβολα που βλέπουμε στα νομίσματα του Βασιλικού Νομισματοκοπείου και παρουσιάζει αναλυτικά τις διαφορετικές εκδοχές των χρυσών λιρών.

Πως διακρίνουμε το νομισματοκοπείο πάνω σε μια χρυσή λίρα

Το 1817 ήταν το έτος που κόπηκε η πρώτη σύγχρονη λίρα. Για να εκπληρώσει την ευρεία κυκλοφορία της εντός των ορίων της αυτοκρατορίας, η χρυσή λίρα παράχθηκε στο Λονδίνο, καθώς και σε άλλα έξι υπερπόντια υποκαταστήματα του Βασιλικού Νομισματοκοπείου, που κατασκευάστηκαν στην Αυστραλία, την Ινδία, τον Καναδά και τη Νότια Αφρική.

Για να γίνει, λοιπόν, η διάκριση ανάμεσα στα πολλά Βασιλικά Νομισματοκοπεία σε ολόκληρη τη Βρετανική Αυτοκρατορία, οι χρυσές λίρες επισημάνθηκαν για πολλά χρόνια με ένα γράμμα που συμβολίζει την πόλη ή τη χώρα καταγωγής τους.

Οι περισσότερες χρυσές λίρες παρήχθησαν στο Λονδίνο. Αυτά τα νομίσματα δεν φέρουν σήμανση, αλλά οι λίρες των υπολοίπων έξι νομισματοκοπείων έχουν ένα μικρό σύμβολο – ένα γράμμα όπως προαναφέρθηκε – στην οπίσθια όψη τους, ακριβώς πάνω από το έτος κοπής, για να υποδείξουν την προέλευσή τους.

Ωστόσο, σε ορισμένα σπανιότερα νομίσματα, όπως οι χρυσές λίρες που απεικονίζουν το πορτρέτο της βασίλισσας Βικτώριας στη νεαρή μορφή της, αυτά τα σύμβολα νομισματοκοπείου εμφανίζονται κάτω από το λαιμό του μονάρχη ή κάτω από το θυρεό του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως φαίνεται παρακάτω.

Λονδίνο: 1817 – 1917, 1925, 1957 – 2019

(Χωρίς σύμβολο νομισματοκοπείου)

Οι χρυσές λίρες κόπηκαν κυρίως στο Λονδίνο και η παραγωγή τους διήρκησε από το 1817 έως το 1917, εν μέσω του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου. Παρόλο που το νόμισμα της χρυσής λίρας αντικαταστάθηκε από χάρτινο χρήμα κατά τη διάρκεια του πολέμου – εξαιτίας της έλλειψης χρυσού, που προκλήθηκε λόγω του δημόσιου φόβου – το Βασιλικό Νομισματοκοπείο συνέχισε να παράγει νομίσματα, αν και σε πολύ μικρότερο βαθμό, με σκοπό τη διατήρηση των αποθεμάτων χρυσού της Βρετανίας. Τα τελευταία χρησιμοποιήθηκαν για να πληρωθούν τα πολεμικά χρέη στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Μετά τον Πόλεμο, το νόμισμα επανήλθε για λίγο στην αγορά το 1925, με νόμο του πρωθυπουργού Τσόρτσιλ, ενώ το 1953 εκδόθηκαν κάποια μουσειακά κομμάτια νομισμάτων προς τιμήν της στέψης της Βασίλισσας Ελισάβετ Β’. Το 1957 επανεκκίνησε η έκδοση νομισμάτων από το Βασιλικό Νομισματοκοπείο.

Οι χρυσές λίρες που παρήχθησαν στο Λονδίνο δεν φέρουν σήμανση νομισματοκοπείου, ωστόσο σε ορισμένα σπανιότερα νομίσματα, όπως αυτά που απεικονίζουν το πορτρέτο της βασίλισσας Βικτώριας στη νεαρή μορφή της, παρουσιάζεται αρίθμηση κάτω από το θυρεό του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως φαίνεται παρακάτω.

Αυστραλία: 1855 – 1931

Σύμβολα: S (Σίδνεϊ), M (Μελβούρνη), P (Περθ)

Η ανακάλυψη χρυσού στην Αυστραλία, συνέβαλε καταλυτικά στη μεγάλη συμμετοχή της χώρας στη νομισματοκοπία των βρετανικών χρυσών λιρών. Ως άμεσο αποτέλεσμα, η εξόρυξη και η επεξεργασία του χρυσού στην ίδια περιοχή, κατέστη οικονομικά επωφελής για το Βασιλικό Νομισματοκοπείο, ως προς τα έξοδα ναυτιλίας και ασφάλισης. Έτσι, δημιουργήθηκε το πρώτο νομισματοκοπείο στο Σίδνεϊ, και ακολούθησαν αυτά στη Μελβούρνη και στο Περθ.

Πριν το 1887, οι χρυσές λίρες που παράγονταν στην Αυστραλία απεικόνιζαν δικά τους, τοπικά σχέδια.

Έκτοτε όμως, όλες έφεραν τη γνωστή αναπαράσταση με τον Άγιο Γεώργιο και το δράκο, του Benedetto Pistrucci. Η σήμανση εδώ γίνεται με βάση το νομισματοκοπείο από όπου προέρχονται τα νομίσματα:

Σίδνεϊ (1855 – 1926) → S (Sydney)

Μελβούρνη (1872 – 1931) → M (Melbourne)

Περθ (1899 – 1931) → P (Perth)

Ινδία (Βομβάη): 1918

Σύμβολο: I (India)

Το 1918, το Βασιλικό Νομισματοκοπείο έδωσε την άδεια να ανοίξει ένα παράρτημα στη Βομβάη. Το νομισματοκοπείο της Βομβάης παρήγαγε χρυσές λίρες μόνο για ένα χρόνο, φέροντας το αρχικό «I», που συμβόλιζε την Ινδία. Εκείνη τη χρονιά εκδόθηκαν 1,3 εκατομμύρια νομίσματα που απεικόνιζαν το πορτρέτο του τότε βασιλιά, Γεωργίου Ε’.

Καναδάς (Οττάβα): 1908 – 1919

Σύμβολο: C (Canada)

Το νομισματοκοπείο του Καναδά άνοιξε το 1908 στην Οττάβα και εξέδωσε χρυσές λίρες μέχρι το 1919 (εξαιρουμένου του 1912), αλλά η παραγωγή ήταν περιορισμένη. Συγκεκριμένα, το νομισματοκοπείο της Οττάβα εξέδωσε μόνο 628.152 χρυσές λίρες εκείνο το χρονικό διάστημα, πολύ λιγότερες από όσες έκοψε το αντίστοιχο της Βομβάης συνολικά, στον ένα χρόνο λειτουργίας του.

Το νομισματοκοπείο του Καναδά χρησιμοποίησε για την κοπή των νομισμάτων του, τον χρυσό που εξορυσσόταν στη Βρετανική Κολομβία και το Yukon. Τα νομίσματα που κόπηκαν στην Οττάβα φέρουν το γράμμα «C», συμβολίζοντας τον Καναδά.

Νότια Αφρική (Πρετόρια): 1923 – 1932

Σύμβολο: SA (South Africa)

Το Ηνωμένο Βασίλειο άνοιξε ένα υποκατάστημα του Βασιλικού Νομισματοκοπείου στην Πρετόρια της Νότιας Αφρικής, μετά το τέλος του Πολέμου των Μπόερς και τη συνθήκη ειρήνευσης που υπογράφτηκε μεταξύ των εμπολέμων. Η χρυσή λίρα δεν κυκλοφορούσε πλέον ως νόμισμα στο Ηνωμένο Βασίλειο εκείνη την εποχή, αλλά εξακολουθούσε να χρησιμοποιείται εκτεταμένα εκτός Ηνωμένου Βασιλείου.

Το 1923 ήταν ένα έτος δοκιμών, με έκδοση μόλις 423 νομισμάτων, αλλά μέχρι το τέλος της δεκαετούς περιόδου παραγωγής είχαν κοπεί περισσότερες από 83,4 εκατομμύρια χρυσές λίρες στη Νότια Αφρική.

Το 1941, το υποκατάστημα της Πρετόρια διαχωρίστηκε από το Βασιλικό Νομισματοκοπείο, προκειμένου να γίνει το επίσημο νομισματοκοπείο του κράτους της Νότιας Αφρικής.

Πηγή: https://bit.ly/2VJkFgr